Ríthe na gConnacht
Bhíodh Ríthe na gConnacht i gceannas i gCúige (cóiced) Chonnacht, taobh thiar den tSionainn. I dtosach, Cóiced Ol nEchmacht ba ea ainm an chúige, ainmnithe as Fir Ol nEchmacht. Tugadh a ainm nua don chúige sa luath-mheánaois, ainmnithe as na Connachta.
![](http://chped.net/https/upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/Kingdom_of_Connacht-900.svg/220px-Kingdom_of_Connacht-900.svg.png)
Feictear ar léarscáil Tolamaes c. AD 150, dream darb ainm Nagnatae ina chónaí in iarthar na hÉireann. Molann roinnt scoláirí go bhfuil an léarsáil úd bunaithe ar chartagrafaíocht a rinneadh b'fhéidir cúig chéad bliain roimhe sin.
Mhaígh na Connachta mar sinsir triúr mac níos sine Echach Mugmedóin: Brian (Brión), Ailill agus Fiachra. Tá an teaghlach ainmnithe as a sinsear, mar a maíodh, Conn Céadchathach. Sinsear Uí Néill ba ea a leasdeartháir níos óige, Niall Naoighiallach.
Seo liosta ríthe Connacht ón cúigiú go dtí an cúigiú haois déag.
Ríthe réamhstairiúla Ol nEchmacht[cuir in eagar | athraigh foinse]
- Genann
- Conrac Cas
- Eochaid Feidlech
- Eochaidh Allat
- Tinni mac Conri
- Medb
- Medb agus Ailill mac Máta
- Maine Aithreamhail mac Ailill Máta
- Sanbh Sithcheann mac Ceat mac Magha
- Cairbre mac Maine Aithreamhail
- Eochaidh Fionn
- Aodh mac Cu Odhar
- Eochaidh mac Cairbre
- Aonghus Fionn mac Domhnall
- Cormac Ulfhada
- Aonghus Feirt mac Aonghus Fionn
- Connall Cruchain mac Aonghus Feirt
- Fearadach mac Connal Cruchain
- Forghus Fiansa
- Forghus Fiansa agus Art mac Conn
- Ceidghin Cruchain mac Connall Cruchain
- Aodh mac Eochaidh
- Aodh Alainn mac Eochaidh Baicidh
- Nia Mór mac Lughna
- Lughaidh mac Lughna Fear Tri
- Aodh Caomh mac Garadh Glundubh
- Coinne mac Fear Tri
- Muireadh Tireach mac Fiachra Sraibrintne
- Eochaid Mugmedon
- Níall Noígíallach, bás c. 450/455
Ríthe stairiúla[cuir in eagar | athraigh foinse]
Ainm | Clann | Réimeas |
---|---|---|
Amalgaid mac Fiachrach | Uí Fiachrach | 406–440 |
Nath Í mac Fiachrai | Uí Fiachrach | 440–445 |
Ailill Molt mac Nath Í | Uí Fiachrach | 445–482 |
Dauí Tenga Uma mac Brióin | Uí Briúin | 482–500 |
Eógan Bél mac Ailealla | Uí Fiachrach | 500–542 |
Ailill Inbanda mac Eógain | Uí Fiachrach | 542–549 |
Echu Tirmcharna mac Fergusa mhic Muireadaig | Uí Briúin | 549–556 |
Áed mac Eochach | Uí Briúin | 556–575 |
Uatu mac Áedo | Uí Briúin | 575–600 |
Colmáin mac Cobhthaigh | Uí Fiachrach Aidhne | 600–622 |
Rogallach mac Uatach | Uí Briúin | 622–649 |
Loingseach mac Colmáin | Uí Fiachrach Aidhne | 649–655 |
Guaire Aidne mac Colmáin | Uí Fhiachrach Aidhne | 655–663 |
Cenn Fáelad mac Colgan | Uí Bhriúin Seola | 663–682 |
Dúnchad Muirisci mac Tipraite | Uí Fiachrach Muaidhe | 682–683 |
Fergal Aidne mac Artgaile | Uí Fiachrach Aidhne | 683–696 |
Muiredach Muillethan mac Fergusa | Uí Briúin Síl Muiredaig | 696–702 |
Cellach mac Rogallaigh | Síl Cellaig | 702–705 |
Indrechtach mac Dúnchado | Uí Fiachrach Muaidhe | 705–707 |
Indrechtach mac Muiredaig | Uí Briúin Síl Muiredaig | 707–723 |
Domnall mac Cellaig | Uí Briúin Síl Cellaig | 723–728 |
Cathal mac Muireadhaigh | Uí Briúin Síl Cathail | 728–735 |
Áed Balb mac Indrechtaig meic Muireadaig | Uí Briúin Síl Muiredaig | 735–742 |
Forggus mac Cellaig | Uí Briúin Síl Cellaig | 742–756 |
Ailill Medraige mac Indrechtaig meic Dúnchado | Uí Fiachrach Muaidhe | 756–764 |
Dub-Indrecht mac Cathail | Uí Briúin Síl Cathail | 764–768 |
Donn Cothaid mac Cathail | Uí Fiachrach Muaidhe | 768–773 |
Flaithrí mac Domnaill | Uí Briúin Síl Cellaig | 773–777 |
Artgal mac Cathail | Uí Briúin Síl Cathail | 777–782 |
Tipraite mac Tadhg meic Indrechtaig | Uí Briúin Síl Muiredaig | 782–786 |
Cináed mac Artgaile | Uí Briúin Síl Cathail | 786–792 |
Colla mac Fergusso | Uí Briúin Síl Cellaig | 792–796 |
Muirgius mac Tommaltaig meic Murgail | Uí Briúin Síl Muiredaig | 796–815 |
Diarmait mac Tommaltaig | Uí Briúin Síl Muiredaig | 815–833 |
Cathal mac Muirgiussa | Uí Briúin Síl Muiredaig | 833–839 |
Murchad mac Aedha meic Fogartaig | Uí Briúin Síl Cathail | 839–840 |
Fergus mac Fothada meic Dub-Indrecht | Uí Briúin Síl Cathail | 840–843 |
Finsnechta mac Tommaltaig | Uí Briúin Síl Muiredaig | 843–848 |
Mugron mac Maíle Cothada | Uí Briúin Síl Muiredaig | 848–872 |
Conchobar mac Taidg Móir | Uí Briúin Síl Muiredaig | 872–882 |
Áed mac Conchobair | Uí Briúin Síl Muiredaig | 882–888 |
Tadg mac Conchobair | Uí Briúin Síl Muiredaig | 888–900 |
Cathal mac Conchobair | Uí Briúin Síl Muiredaig | 900–925 |
Tadg mac Cathail | Uí Briúin Síl Muiredaig | 925–956 |
Fergal mac Airt | Uí Ruairc | 956–967 |
Conchobar mac Taidg | Uí Conchobhair | 967–973 |
Cathal mac Taidg | Uí Conchobhair | 973 |
Cathal mac Conchobair | Uí Conchobhair | 973–1010 |
Tadg in Eich Gil mac Cathail | Uí Conchobhair | 1010–1030 |
Art Uallach mac Aedha | Uí Ruairc | 1030–1046 |
Áed in Gai Bernaig mac Taidg | Uí Conchobhair | 1046–1067 |
Áed Ua Ruairc mac Airt Uallaigh | Uí Ruairc | 1067–1087 |
Ruaidrí na Saide Buide mac Aeda | Uí Conchobhair | 1087–1092 |
Flaithbertach mac Mac meic Aedha | Uí Flaithbheartaigh | 1092–1095 |
Tadg mac Ruaidrí | Uí Conchobhair | 1092–1097 |
Domnall mac Tigernáin meic Ualgharg | Uí Ruairc | 1097–1102 |
Domnall mac Ruaidrí na Saide Buide | Uí Conchobhair | 1102–1106 |
Tairrdelbach mac Ruaidrí na Saide Buide | Uí Conchobhair | 1106–1156 |
Ruaidrí mac Tairrdelbaig | Uí Conchobhair | 1156–1186 |
Conchobar Máenmaige mac Ruaidrí | Uí Conchobhair | 1186–1189 |
Cathal Carrach mac Conchobair Maenmaige | Uí Conchobhair | 1190–1202 |
Cathal Crobderg mac Tairrdelbaig | Uí Conchobhair | 1202–1224 |
Aedh mac Cathail Crobdeirg | Uí Conchobhair | 1224–1228 |
Aedh mac Ruaidrí | Uí Conchobhair | 1228–1233 |
Felim mac Cathail Crobdeirg | Uí Conchobhair | 1233–1265 |
Aedh mac Felim | Uí Conchobhair | 1265–1274 |
Aedh Muimhnech mac Felim | Uí Conchobhair | 1274–1280 |
Cathal mac Conchobair Ruadh | Muircheartaigh Uí Conchobhair | 1280–1288 1293 |
Maghnus mac Conchobair Ruadh | Muircheartaigh Uí Conchobhair | 1288–1293 |
Aedh mac Eoghain mhic Ruaidrí | Uí Conchubhair | 1293–1309 |
Ruaidrí mac Cathail | Muircheartaigh Uí Conchobhair | 1309–1310 |
Fedlim mac Aedha | Uí Conchubhair Ruadh | 1310–1316 |
Ruaidrí na bhFeadh mac Donnchadh mhic Eoghain | Uí Conchubhair | 1316–1317 |
Toirdelbach mac Aedha | Uí Conchubhair Doinn | 1317–1318 1324–1350 |
Aedh mac Tairdelbaig | Uí Conchubhair Doinn | 1324 |
Cathal mac Domnaill | Ó Conchobhair Sligigh | 1318–1324 |
Aedh mac Aedha Breifnig | Muircheartaigh Uí Conchobhair | 1342–1350 |
Ruaidrí mac Tairdelbaig | Uí Conchubhair Doinn | 1368–1384 |
Toirdhealbhach Óg Donn mac Aedha | Uí Conchubhair Doinn | 1384–1406 |
Cathal mac Ruaidrí | Uí Conchubhair Doinn | 1406–1439 |
Aedh mac Toirdhealbhaigh Óig Dhoinn | Uí Conchubhair Doinn | 1439–1461 |
Fedlim Geancach mac Toirdhealbhaigh Óig Dhoinn | Uí Conchubhair Doinn | 1461–1475 |
Féach freisin[cuir in eagar | athraigh foinse]
Foinsí[cuir in eagar | athraigh foinse]
- Annála na gCeithre Máistrí.
- Annála Connacht
- Irish Kings and High Kings, Francis John Byrne, 1973.
- Leabhar na nGinealach, Dubhaltach Mac Firbhisigh
Naisc sheachtracha[cuir in eagar | athraigh foinse]
- Ó Conchobair and Burke ar The Irish Story
- A poem on the Kings of Connaught ar Corpus of Electronic Texts